Με αφορμή την παραλαβή και γνωμοδότηση της B1 Φάση της Μελέτης «Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αλεξανδρούπολης» στο δημοτικό συμβούλιο Αλεξανδρούπολης, η Ομάδα των Φίλων του Γαλλικού Σταθμού ζητά με επιστολή της προς τον πρόεδρο του οργάνου Γιώργο Καϊσα την απαλοιφή όποιας αναφοράς τόσο στην εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας, όσο και στα σχετικά εδάφια του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου της Αλεξανδρούπολης στο ενδεχόμενο
«επαναχρησιμοποίησης των σιδηροδρομικών μνημείων του Γαλλικού Σταθμού για την εγκατάσταση συμβατής χρήσης όπως το ΚΤΕΛ».
Μεταξύ άλλων, επισημαίνουν ότι το συγκρότημα του Γαλλικού Σταθμού περιλαμβάνει κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως διατηρητέα μνημεία «λόγω της αρχιτεκτονικής, τεχνικής, μορφολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτιστικής τους αξίας», μεταξύ των οποίων βρίσκεται και το πρώτο ιστορικό τοπόσημο της πόλης (το λεγόμενο «Ξύλινο»). Ακόμη, ζητούν την έμπρακτη στήριξη του Σώματος (ενδεχομένως με ψήφισμα) στις ενέργειες της Ομάδας των Φίλων του Γαλλικού Σταθμού και της MONUMENTA και ειδικότερα στην προσπάθεια που κάνουν για να πετύχουν τον χαρακτηρισμό ολόκληρου του συγκροτήματος ως Ιστορικού Τόπου.
Αναλυτικά η επιστολή των Φίλων του Γαλλικού σταθμού προς το Δήμο Αλεξανδρούπολης.
Αλεξανδρούπολη, 20/6/2022
ΦΙΛΟΙ ΓΑΛΛΙΚΟΥ ΣΤΑΘΜΟΥ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ
Προς:
Πρόεδρο Δημοτικού Συμβουλίου Δ. Αλεξανδρούπολης
κο Γιώργο Καΐσα
ΚΟΙΝ. Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης, κο Ιωάννη Ζαμπούκη
Κύριε Πρόεδρε,
Παρακαλούμε όπως διαβιβάσετε την παρούσα επιστολή προς ανάγνωση στο Σώμα του Διοικητικού Συμβουλίου στην σημερινή Συνεδρίαση.
Αξιότιμε κύριε Δήμαρχε, Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου, Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι Δημοτικοί Σύμβουλοι,
Με αφορμή τη σημερινή συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο με θέμα την παραλαβή και γνωμοδότηση της B1 Φάση της Μελέτης «Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Αλεξανδρούπολης» στη βάση της σχετικής Εισήγησης της Τεχνικής Υπηρεσίας και σε ό,τι αφορά σε ζητήματα που συνδέονται με το μέλλον του κτιριακού συγκροτήματος του Γαλλικού Σταθμού (που αποτελούν άλλωστε και «καταστατική» αιτία ύπαρξης της διαδικτυακής Ομάδας των Φίλων του Γαλλικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης, με 3500 μέλη εκ των οποίων οι 2800 είναι μόνιμοι κάτοικοι της πόλης) τα οποία ζητήματα συναρτώνται από τις σχετικές προβλέψεις του υπό έγκριση Γ.Π.Σ., θα θέλαμε να σας θέσουμε υπόψη τα εξής:
Καθότι,
Α. Αναγνωρίζεται ότι το Κέντρο της πόλης «για λόγους που σχετίζονται με την πυκνότητα οίκησης, τα αρχικά διατάγματα ρυμοτομίας κλπ, στερείται επαρκών κοινόχρηστων χώρων, ιδίως στην ανατολική της πλευρά» (σελ 14 της υπόψη Εισήγησης).
Β. Γενική στόχευση σε επίπεδο Στρατηγικής του Δήμου Αλεξανδρούπολης αποτελεί η αύξηση του δημόσιου χώρου, ο εμπλουτισμός των ελεύθερων χώρων της πόλης καθώς και η δημιουργία κτιρίων “ελκυστών” «υψηλής αρχιτεκτονικής [αξίας] και προβολής» (τοπόσημα) (όπως αντίστοιχα αναφέρεται για την περιοχή της ΔΧΖ στην σελ. 15 της υπόψη Εισήγησης).
Γ. Όσον αφορά στη μετεγκατάσταση του τερματικού σταθμού (τέρμιναλ) του ΚΤΕΛ Έβρου, προκρίνονται και άλλες λειτουργικά καταλληλότερες θέσεις από εκείνη σε κτίριο του Γαλλικού Σταθμού (Πέτρινο), τόσο από το ίδιο το υπό έγκριση Γ.Π.Σ. (αναφορά στην ειδική μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων για τη χωροθέτηση του ΚΤΕΛ, σελ 47 της υπόψη Εισήγησης), όσο και από τη Διοίκηση του ίδιου του ΚΤΕΛ Ν. Έβρου (σελ 42 της υπόψη Εισήγησης). Επιπλέον «η παρεχόµενη διευκρίνιση από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων ΑΜΘ, ότι η κήρυξη και προστασία του συνόλου των κτιρίων του Γαλλικού Σιδηροδροµικού Σταθµού συνεπάγεται προστασία και του συνόλου των στοιχείων του χώρου, δίνει λαβή σε εκτίµηση ότι ίσως δεν είναι ρεαλιστική και εφαρµόσιµη η επιλογή χωροθέτησης σ’ αυτή τη θέση του τερµιναλ του ΚΤΕΛ.» (σελ. 84 του Παραρτήματος)
Δεδομένου επίσης ότι:
A. Το συγκρότημα του Γαλλικού Σταθμού περιλαμβάνει κτίρια που έχουν χαρακτηριστεί από το ΥΠΠΟΑ (Απόφαση ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΠΑΝΣΜ/460597/47486/4178 – ΦΕΚ 251 ΑΑΠ 2018) ως διατηρητέα μνημεία «λόγω της αρχιτεκτονικής, τεχνικής, μορφολογικής, κοινωνικής, οικονομικής, πολιτισμικής και πολιτιστικής τους αξίας», μεταξύ των οποίων βρίσκεται και το πρώτο ιστορικό τοπόσημοτης πόλης (το λεγόμενο «Ξύλινο»).
B. Κατόπιν ενδελεχούς ιστορικής έρευνας, τεκμηριώθηκε ότι ο υπόψη χώρος φέρει όλα τα απαραίτητα χαρακτηριστικά ενός ιστορικού τόπου (βλ. σχετική εισήγηση Υ.Ν.Μ.Τ.Ε.Α.Μ.Θ.). Προς τούτο, σε συνεργασία με την Αστ. Μη Κερδ. εταιρεία για την προστασία της φυσικής και αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Ελλάδας και Κύπρου, MONUMENTA, έχει κατατεθεί ήδη από τον Μάιο του 2019 σχετικό αίτημα επανεξέτασης στο Κ.Σ.Ν.Μ. του Υπουργείου Πολιτισμού.
Γ. Σε κάθε περίπτωση, η μοίρα ενός τόσο σημαντικού για την πόλη τοπόσημου δεν θα πρέπει να αποκλίνει από την παραίνεση της Υ.Ν.Μ.Τ.Ε.Α.Μ.Θ. για την ανάληψη ενεργειών προστασίας και ανάδειξης του συγκεκριμένου ιστορικού κτιριακού αποθέματος βιομηχανικής κληρονομιάς, μέσα από ένα «σχέδιο ανάπλασης της περιοχής με ανταπόκριση στις σύγχρονες ανάγκες ζωής, ένα πλάνο σύνδεσηςτης διατήρησης της μνήμης… με τη βιώσιμη (αειφόρο) ανάπτυξη… [ώστε να] υπηρετούνται θεμελιώδη αξιώματα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς… και την ανάδειξη και ένταξή της στη σύγχρονη κοινωνική ζωή». Ήδη πολλές πόλεις έχουν κάνει πράξη αυτή την προτροπή, έχοντας μετατρέψει ανάλογα κτίρια ή τόπους σε εμβληματικούς πόλους πολιτισμού που αναδεικνύουν την πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής τους.
Συνεπώς, στη βάση των παραπάνω, ζητούμε:
Α. Την απαλοιφή όποιας αναφοράς τόσο στην υπόψη Εισήγηση της Τεχνικής Υπηρεσίας, περί ενδεχόμενης «επαναχρησιμοποίησης των σιδηροδρομικών μνημείων του Γαλλικού Σταθμού για την εγκατάσταση συμβατής[;;] χρήσης όπως το ΚΤΕΛ» (σελ. 48 της υπόψη Εισήγησης), όσο και στα σχετικά εδάφια του Γ.Π.Σ..
Β. Την πολιτική δέσμευση του Σώματος και ει δυνατόν την αποτύπωσή του στο παρόν Γ.Π.Σ. ότι ο ευρύτερος χώρος που περικλείει το συγκρότημα του Γαλλικού Σταθμού πρέπει να διατηρηθεί ως έχει χωρίς την προσθήκη επιπλέον κτιρίων που θα αλλοιώσουν τον χαρακτήρα του τόπου.
Γ. Την έμπρακτη στήριξη του Σώματος (ενδεχομένως με ψήφισμα) στις ενέργειες της Ομάδας των Φίλων του Γαλλικού Σταθμού και της MONUMENTA και ειδικότερα στην προσπάθεια που κάνουμε να πετύχουμε τον χαρακτηρισμό ολόκληρου του συγκροτήματος ως Ιστορικού Τόπου.
Δ. Την ανάληψη συμπληρωματικών ενεργειών για την προστασία του περιβάλλοντος χώρου, όπως ενδεικτικά η θεσμική προστασία του αλσυλλίου (στα όρια της Χερσαίας Ζώνης Λιµένα και ορίου ευθύνης της ΓΑΙΑΟΣΕ) μέσω του χαρακτηρισμού του ως «Άλσος» (όπως προτείνεται εξάλλου και στην σελ 14 της υπόψη Εισήγησης, υποσημείωση 30).
Ε. Την επαναφορά του θέματος του Γαλλικού Σταθμού προς συζήτηση ως ένα ξεχωριστό θέμα, με στόχο την κατάθεση προτάσεων σχετικά με την περαιτέρω προστασία και αξιοποίησή του αλλά και την ένταξή του ως ενός ζωντανού κυττάρου στην κοινωνική και πολιτιστική ζωή της πόλης μας, όπως εξάλλου αρμόζει στην ιστορική, αρχιτεκτονική και πολιτισμική του αξία.
Με εκτίμηση,
Από τους Φίλους του Γαλλικού Σταθμού Από τη MONUMENTA
Αικατερίνη Κάλτσου Ειρήνη Γρατσία, Συντονίστρια
Γιώργης Κολιόπουλος
Κώστας Πετρίδης
Ορέστης Χατζόπουλος
