Την επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου στο τείχος του Έβρου, κίνηση που προκάλεσε αντιδράσεις, σχολιάζει σε άρθρο του στη huffington post ο Κωστής Παπαϊωάννου, Εκπαιδευτικός και τέως Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Η διαδρομή και η αύρα ενός προσώπου αποτελούν αποσκευές με ιδιαίτερο συμβολισμό. Ιδιαίτερα όταν αναλάβει δημόσια θέση.
Το φύλο, η ηλικία, η καταγωγή, το ύφος μπορούν να γίνουν πλούτος συμβολισμών. Ένα ρούχο, ο τρόπος που θα χαιρετήσει, που θα κοιτάξει την κάμερα, μια φράση, η συνάντηση με έναν απόκληρο της κοινωνίας, η ανάδειξη ενός θέματος ταμπού, όλα συμβολισμοί με αξία.
Και η ιδιωτική ζωή, ο τρόπος που θα την κρατήσει πίσω από τις κουρτίνες αλλά και το πώς (όταν θελήσει) θα σηκώσει την κουρτίνα για να δούμε, κι αυτό πάλι είναι συμβολισμός με αξία. Μεγάλη συμβολική αξία έχει και η στιγμιαία, η ανεπαίσθητη, αποκόλληση από τον θώκο.
Πόσος συμβολισμός χρειάζεται; Δεν υπάρχει συνταγή. Τόσος όσος.
Το συμβολικό κεφάλαιο σωρεύεται εύκολα –αν ξέρεις πώς. Αλλά ξοδεύεται ακόμα πιο εύκολα –αν δεν ξέρεις.
Και κάτι ακόμα.
Το να ξοδεύει κανείς συμβολικό κεφάλαιο αμφίπλευρα δεν είναι συνταγή επιτυχίας. Επειδή σε βρίζουν και οι Πράσινοι και οι Βένετοι δεν είσαι καλός αυτοκράτορας.
Να σε βρίζουν οι ακροδεξιοί ότι δεν είσαι αρκετά πατριώτης και άλλοι ότι φωτογραφίζεσαι μπροστά στο ελληνικό Τείχος του Μεξικού δεν είναι επιτυχία.
Δεν αλληλοεξουδετερώνεται πάντα η αμφίπλευρη αμφισβήτηση. Μπορεί απλώς να σε ροκανίζει κι από τις δύο μπάντες. Και πάλι, αν δεν ξέρεις πώς.
Ο Κωστής Στεφανόπουλος αποτελεί φωτεινό παράδειγμα. Ας μελετήσουν κάποιοι πώς ένας κάποτε σκληρός δεξιός βαδίζοντας σταθερά προς τη μετριοπάθεια, έδωσε κύρος στον Προεδρικό θεσμό. Πώς είχε μέσα του ωριμάσει, πώς ήξερε τα μείζονα, πώς επέλεξε το συμβολικό κεφάλαιο που τον αφορούσε και τι επιλογές έκανε για να το προστατεύσει και να το αυξήσει. Πώς δυο κινήσεις του (ενδεικτικά) στο θέμα των ταυτοτήτων και του αλλοδαπού σημαιοφόρου μαθητή προσέδωσαν κύρος στο πρόσωπο και στον θεσμό.
Έγινε αριστερός ο Στεφανόπουλος; Όχι βέβαια. Και δεν ήταν αυτό το ζητούμενο. Σοβαρός Πρόεδρος της Δημοκρατίας έγινε. Αυτό ήταν το ζητούμενο. Και έφυγε με κύρος και αναγνώριση.
Και βέβαια, υπάρχει και το άλλο παράδειγμα. Ο Χρήστος Σαρτζετάκης.
Μπήκε στο Προεδρικό Μέγαρο με τεράστιο συμβολικό κεφάλαιο και το πέταξε από το παράθυρο αμέσως. Γιατί; Γιατί τόσος ήταν. Τι άφησε πίσω; Κρίσεις μεγαλείου, τυπολατρική μικροψυχία, εισαγγελικές κορώνες και εθνικιστικές εκρήξεις. Σκέτη θλίψη.
Έχουν πολλά να διδάξουν τα δυο παραδείγματα.
Ο ένας έμεινε στην ιστορία για την προτροπή ένταξης όσων είναι «της Ελληνικής παιδείας μετέχοντες». Ο άλλος γιατί απαιτούσε να γράφουμε με κάππα κεφαλαίο το Κύριος Πρόεδρος. Και για το ομοφοβικό παραλήρημα στην απόρριψη της αίτησης χάριτος του «Άγγελου» Χρήστου Ρούσου.
Καθείς και οι συμβολισμοί του. Και το Τείχος του Έβρου δεν είναι καλός συμβολισμός για τον θεσμό του/της Προέδρου. Κακό κάνει στον θεσμό και στο πρόσωπο. Το απομειώνει. Και μια πορεία συμβολικής φθοράς δυστυχώς δύσκολα αναστρέφεται».
