Βασικές παρατηρήσεις:
. Ιστορικά χαμηλή η διαφορά, επιταχυνόμενη η φθορά ΝΔ. Σαφής υπέροχη ΣΥΡΙΖΑ κ Τσίπρα στα κρίσιμα διακυβεύματα που θα κρίνουν την ψήφο στις εκλογές
. ΝΔ πιο ανεπιθύμητη κυβέρνηση, πληγωμένη από υποκλοπές, ακρίβεια κ πλειστηριασμούς
. Το σύνθημα δικαιοσύνη παντού δίνει προοπτική προοδευτικής κυβέρνησης από την πρώτη κάλπη που θέλει και η πλειοψηφία
Αναλυτικά
– Οι τάσεις Δεκεμβρίου 2022 της MRB (η έρευνα ολοκληρώθηκε πριν το ξέσπασμα του σκανδάλου QatarGate και την υπόθεση Καϊλή) επιβεβαιώνουν την επιδείνωση της κατάστασης που βιώνει η κοινωνία εξαιτίας της ακρίβειας, την ραγδαία και επιταχυνόμενη φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη και την υπεροχή του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα στα κρίσιμα ζητήματα που θα κρίνουν και τις πολιτικές εξελίξεις.
– Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι μέσα σε μία συνθήκη όξυνσης των ανισοτήτων με διογκούμενο το αίσθημα της αδικίας, το σύνθημα «Δικαιοσύνη παντού» που εκφράστηκε από τον Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ και έχει γίνει “σημαία” του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπερέχει με ποσοστό 35,6% έναντι της κυβερνητικής επίκλησης για δήθεν «Σταθερότητα» που λαμβάνει 32,8%.
– Η γενικευμένη αίσθηση αδικίας από τις πολιτικές Μητσοτάκη και το πλειοψηφικό αίτημα για δικαιοσύνη παντού εξηγείται ενδεχομένως και από το γεγονός ότι για πρώτη φορά το αίσθημα της οργής περνά πρώτο έναντι του φόβου και βρίσκεται με ποσοστό 46,8%. Άλλωστε, το 72,3% των ερωτηθέντων απαντάει ότι ανταποκρίνεται με μεγάλη δυσκολία στις καθημερινές ανάγκες, στοιχείο που έρχεται σε αντίθεση με την επιχειρούμενη ωραιοποίηση της κατάστασης από την κυβέρνηση.
– Σε ποσοστό άνω του 61% οι πολίτες δηλώνουν απαισιοδοξία για την κατάσταση της χώρας σήμερα, με την ακρίβεια να αποτελεί μακράν το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κοινωνία με ποσοστό 58,6%, ενώ στη δεύτερη θέση έρχονται τα ζητήματα υγείας και περίθαλψης με ποσοστό 41,9%, λίγες μόλις μέρες μετά το νομοσχέδιο ιδιωτικοποίησης του ΕΣΥ. Ίδια είναι η εικόνα και στο ερώτημα για το ποιο θέμα θα καθορίσει την ψήφο στις εκλογές, όπου πρώτη με 68,8% έρχεται η αντιμετώπιση της ακρίβειας και δεύτερη με 42,3% η ενίσχυση του ΕΣΥ. Το δεύτερο έχει ξεχωριστή σημασία μετά και την ψήφιση από την κυβέρνηση του νομοσχεδίου για την δευτεροβάθμια περίθαλψη, που ανοίγει το δρόμο στην ιδιωτικοποίηση του ΕΣΥ και αποτέλεσε σημείο σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης το προηγούμενο διάστημα.
– Συντριπτική αποδοκιμασία των ισχυρισμών Μητσοτάκη για την ακρίβεια αποτελεί η απάντηση που δίνουν οι πολίτες στο ερώτημα εάν πλέον το ζήτημα είναι η ακρίβεια ή η αισχροκέρδεια, όπως υποστηρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Το 73,3% των ερωτηθέντων απαντά πως «έχουμε ξεπεράσει το επίπεδο της ακρίβειας και έχουμε πλέον σοβαρά φαινόμενα αισχροκέρδειας και κερδοσκοπίας», έναντι μόνο του 24,15% που υιοθετεί τη γραμμή της ΝΔ. Αντίστοιχα συντριπτικά είναι τα ποσοστά για το καλάθι του νοικοκυριού, αφού το 73% λέει ότι ελάχιστα ή και καθόλου αποτελεσματικό μέτρο.
Πρωτιά στη μεσαία τάξη – Καταλληλότερος ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ στην αντιμετώπιση των κρίσιμων θεμάτων:
– Σε περίοδο μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και αύξησης των ανισοτήτων, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπερέχει της ΝΔ στην κοινωνική σύγκλιση και υποστήριξη των ασθενέστερων με 25,5% έναντι 24,5% και στην υγεία και περίθαλψη με 25,3% έναντι 24,5%. Ενώ στα ζητήματα διαφάνειας και διαφθοράς, με τις υποθέσεις Πάτση και υποκλοπών να ταλανίζουν τη ΝΔ εδώ και μήνες, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπερέχει με 24,1% έναντι 21,5% της ΝΔ.
– Εξαιρετικά σημαντικό το εύρημα πως ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπερέχει της ΝΔ στη στήριξη της μεσαίας τάξης με ποσοστό 29,6% έναντι 27,6%. Αυτό, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ υπερέχει της ΝΔ στην στήριξη των χαμηλότερων στρωμάτων με το συντριπτικό 29,1% έναντι 18,7% και θεωρείται κοινωνικά πιο δίκαιο κόμμα με 25,5% έναντι 23,1%, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι αυτή τη στιγμή η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία «βλέπει» πως ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ αντιπροσωπεύει καλύτερα τα συμφέροντα της και μπορεί να οδηγήσει σε άμβλυνση των αδικιών.
Καταλληλότερος ο Αλ. Τσίπρας για τα “κλειδιά του σπιτιού”:
– Η υπεροχή του Αλ. Τσίπρα έναντι του Κ. Μητσοτάκη στα ζητήματα της καθημερινότητας των νοικοκυριών, της χρηστής διαχείρισης αλλά και της εμπιστοσύνης σε ζητήματα διαφάνειας και ακεραιότητας αποτυπώνεται στο ερώτημα «Σε ποιον θα εμπιστευόσασταν τα κλειδιά του σπιτιού σας;». Εκεί ο Αλ. Τσίπρας υπερέχει του Κ. Μητσοτάκη με 26,5% έναντι 24,2%.
– Παράλληλα, ο Αλ. Τσίπρας υπερέχει του Κ. Μητσοτάκη στα ζητήματα κοινωνικής πολιτικής με 31,8% έναντι 30,6%, στα ζητήματα διαφάνειας με 28,9% έναντι 23%, στα ζητήματα των ευπαθών ομάδων με 33% έναντι 27% και στα ανθρώπινα δικαιώματα με 34,4% έναντι 30,7%. Τα παραπάνω αποτυπώνονται και στο γεγονός ότι η στάση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης αποτιμάται θετικά, για πρώτη φορά με ποσοστό άνω του 30%, ενώ και ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ανεβαίνει δύο μονάδες από 27,5% σε 29,7% στο ερώτημα για την βελτίωση της κατάστασης στη χώρα εφόσον αναλάβει τη διακυβέρνηση. Ταυτόχρονα, το 29,2% εγκρίνει ως αξιόπιστη εναλλακτική την πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την διακυβέρνηση της χώρας.
Σοβαρό θέμα οι υποκλοπές για το 77,5% του συνόλου και για 7 στους 10 ψηφοφόρου της ΝΔ:
– Παρά την συστηματική κυβερνητική προσπάθεια να υποβαθμίσει το σκάνδαλο των υποκλοπών, οι πολίτες φαίνεται να έχουν διαφορετική γνώμη. Σε ποσοστό 77,5% κρίνουν πολύ και αρκετά σοβαρό το ζήτημα. Κόλαφος για τον Κ. Μητσοτάκη είναι το 69,8% των ψηφοφόρων της ΝΔ που κρίνουν πολύ και αρκετά σοβαρό το ζήτημα.
Μεγάλο αγκάθι για την κυβέρνηση οι πλειστηριασμοί πρώτης κατοικίας:
– Πολύ και αρκετά εκτεταμένο είναι το θέμα των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για το 73,1% των πολιτών, ενώ με αυτή την άποψη συμφωνούν σχεδόν και 7 στους 10 ψηφοφόρους της ΝΔ του 2019. Εξαιρετικά σημαντικό, δεδομένης τόσο της υπόθεσης Πάτση όσο και της απροθυμίας της κυβέρνησης να συγκρουστεί με τις τράπεζες για τις διαρκείς αυξήσεις στα επιτόκια χορηγήσεων που δημιουργούν κίνδυνο νέας γενιάς κόκκινων δανείων, με ψηφισμένη πλέον την πλήρη άρση προστασίας της πρώτης κατοικίας ήδη από το 2021.
– Η κατάσταση δυσκολεύει ακόμη περισσότερο για την κυβέρνηση από το γεγονός ότι το 69,4% πιστεύει ότι η πολιτεία δεν έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, ενώ η ίδια αίσθηση υπάρχει και στους ψηφοφόρους της ΝΔ του 2019 με ποσοστό 46,6% έναντι 44,5%.
Προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας θέλει η πλειοψηφία:
– Σε ποσοστό 48,6% οι πολίτες θεωρούν ότι οι κυβερνήσεις συνεργασίας εξασφαλίζουν μεγαλύτερη πολιτική και κοινωνική συναίνεση και μπορούν να δώσουν λύση στα προβλήματα της χώρας έναντι 41,6% που υποστηρίζουν τις ισχυρές μονοκομματικές κυβερνήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτη φορά στην προτίμηση των πολιτών υπερέχουν οι κυβερνήσεις συνεργασίας έναντι των μονοκομματικών κυβερνήσεων και μάλιστα με διαφορά 7%. Στις τάσεις του Ιουνίου οι μονοκομματικές κυβερνήσεις λάμβαναν 44,4% ενώ οι κυβερνήσεις συνεργασίας 44,2%. Μάλιστα, την ίδια άποψη έχει κι ένα 31,5% των ψηφοφόρων της ΝΔ του 2019.
– Τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο για τη στρατηγική Μητσοτάκη περί «αυτοδυναμίας» και την απουσία εν δυνάμει κυβερνητικού εταίρου, όπως προκύπτει στο ερώτημα τι πρέπει να γίνει εφόσον δεν προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις εκλογές της απλής αναλογικής. Το 50,9% υποστηρίζει ότι πρέπει να προκύψει κυβέρνηση συνεργασίας έναντι του μειοψηφικού 41,8% που υποστηρίζει την εκ νέου προκήρυξη εκλογών, όπως προεξοφλεί δηλαδή ο κ. Μητσοτάκης.
– Ακόμα όμως και μεταξύ όσων επιθυμούν κυβέρνηση συνεργασίας, οι περισσότεροι επιθυμούν προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ σε ποσοστό 28,9% έναντι 25,2% που επιθυμεί κυβέρνηση συνεργασίας με κορμό τη ΝΔ.
– Ένα ακόμα σημαντικό εύρημα (πριν το ξέσπασμα του σκανδάλου QatarGate και την υπόθεση Καϊλή) αναφορικά με το ενδεχόμενο κυβέρνησης συνεργασίας είναι πως στις τάξεις των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ είναι πλέον πλειοψηφικοί υπέρ της συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Συγκεκριμένα, το 29,6% των ψηφοφόρων ΚΙΝΑΛ θέλει συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ το 27,8% θέλει με τη ΝΔ.
– Από τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα ότι η θέση που εκφράστηκε με σαφήνεια από τον Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ για προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας από την πρώτη Κυριακή έχει περάσει περισσότερο στον κόσμο ως λύση διακυβέρνησης, εφόσον κερδίσει ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ τις εκλογές, έναντι της θέσης του Κ. Μητσοτάκη για επαναληπτικές εκλογές και αστάθεια μέχρι να βγει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Θα ενοχλούσε περισσότερους μια νίκη Μητσοτάκη – Μειωμένη κατά 5 μονάδες η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ μέσα σε ένα χρόνο:
– Ενδεχόμενη νίκη της ΝΔ στις εκλογές θα ενοχλούσε το 41,6% των πολιτών έναντι νίκης του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ με 38%, στοιχείο που δείχνει ότι η φθορά της κυβέρνησης μεταβάλλεται πλέον σε αποστροφή για το κόμμα της ΝΔ και τον Κ. Μητσοτάκη.
– Την ίδια ώρα, η διαφορά στην πρόθεση ψήφου ανέρχεται σε ιστορικό χαμηλό της MRB με 5,4% για τον Δεκέμβριο 2022, έναντι 7,2% του Ιουνίου 2022 και 10,1% του Δεκεμβρίου 2021. Αυτό σημαίνει ότι μέσα σε έναν χρόνο η διαφορά ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκε κατά 5 μονάδες, ενώ από τον Νοέμβριο (όταν ήταν και η τελευταία μέτρηση της ίδιας εταιρίας) μειώθηκε κατά 1 μονάδα. Την ίδια ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ διατηρεί σαφές προβάδισμα έναντι της ΝΔ στις νέες ηλικίες 17 έως 44 ετών με περίπου 2,5%.
– Οι παραπάνω τάσεις δεν δείχνουν απλά την ραγδαία και επιταχυνόμενη φθορά της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Με δεδομένο ότι δεν έχει ξεκινήσει επίσημα η προεκλογική περίοδος, όπου εκεί δημιουργούνται άλλες δυναμικές και τα διλήμματα μπαίνουν με τρόπο εμφατικό, η τάση αυτή δείχνει ότι διαμορφώνονται ήδη στην κοινωνία συνθήκες ανατροπής των πολιτικών συσχετισμών και πολιτικής αλλαγής με νίκη του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας από την κάλπη της απλής αναλογικής.
