Από Οθωμανοί υπήκοοι σε Έλληνες, Βούλγαρους και Τούρκους πολίτες: εμπειρίες εβραίων σεφαραδιτών τον 19ο και 20ό αιώνα

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Θρακικών Μελετών του Δήμου Αλεξανδρούπολης σε συνεργασία με την Επιστημονική Επιτροπή συγκροτούμενη από τους Ρένα Μόλχο (Πρόεδρο), Ρίκα Μπενβενίστε, Κωνσταντίνο Χατζόπουλο, Γαβριέλλα Ετμεκτσόγλου, Rumyana Marinova-Χρηστίδη, και Βασίλη Ριτζαλέο, διοργανώνει το Επιστημονικό Συνέδριο «Από Οθωμανοί υπήκοοι σε Έλληνες, Βούλγαρους και Τούρκους πολίτες: εμπειρίες Εβραίων Σεφαραδιτών τον 19ο και 20ό αιώνα» στην Αλεξανδρούπολη, στο ξενοδοχείο Εγνατία,  στις 1 και 2 Μαρτίου 2019.

Σκοπός του συνεδρίου είναι να συμβάλει στην ιστορική  γνώση μας για την εμπειρία των Εβραίων σε διαφορετικές περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη μετάβασή τους στα εθνικά κράτη της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας. Στις ανακοινώσεις του συνεδρίου (με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή της Θράκης) θα παρουσιαστούν έρευνες που διεξάγονται σήμερα γύρω από  θέματα, όπως οι εβραϊκές κοινότητες και ο πολιτισμός τους, οι σχέσεις ανάμεσα σε Μουσουλμάνους, Χριστιανούς και Εβραίους, οι επιπτώσεις του εθνικισμού στις εβραϊκές κοινότητες, οι αφομοιωτικές πολιτικές των εθνικών κρατών, η ιδεολογία και οι πρακτικές του εξολοθρευτικού αντισημιτισμού κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η ανασυγκρότηση των εβραϊκών κοινοτήτων στα μεταπολεμικά χρόνια, η κουλτούρα της μνήμης από τη δεκαετία του 1950. Συμμετέχουν ιστορικοί και επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Κατά τις εργασίες του συνεδρίου θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία στα ελληνικά και τα αγγλικά. Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό.

Ξενοδοχείο Εγνατία, Αλεξανδρούπολη, 1-2 Μαρτίου 2019

Πρόγραμμα

Παρασκευή 1 Μαρτίου 2019

17:00-17:30 Εγγραφές

17:30- 18:00 Χαιρετισμοί και έναρξη  

Κεντρική ομιλία

18:00-18:40  David Bunis, Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ

                      Η ανάδυση της σεφαραδίτικης ταυτότητας στον 16o και 17o αιώνα

18:40-18:55Συζήτηση                   

Πρώτη συνεδρία: Η σεφαραδίτικη εμπειρία στην Οθωμανική Αυτοκρατορία

Πρόεδρος: David Bunis, Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ

18:55-19:15  Ρένα Μόλχο, Θεσσαλονίκη                    

Τα εβραιοϊσπανικά ως γλώσσα διδασκαλίας στα σχολεία της Αλλιάνς: Το μάθημα της επιστολογραφίας στο σχολικό εγχειρίδιο του Ιωσήφ Νεχαμά Το εμπόριο.

19:15-19:35 Gila Hadar, Πανεπιστήμιο της Χάιφα 

Το βλέμμα του ταξιδιώτη: Εντυπώσεις από τις εβραϊκές κοινότητες στις παραμεθόριες περιοχές ανάμεσα στη Θεσσαλονίκη (Κομοτηνή) και την Αλεξανδρούπολη στο τέλος του 19ου αιώνα. 

19:35-19:55 Eyal Ginio, Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ

Η εβραϊκή κοινότητα του Διδυμοτείχου μεταξύ αυτοκρατορίας και εθνικού κράτους.

19:55-20:15Συζήτηση

Σάββατο 2 Μαρτίου 2019

Δεύτερη συνεδρία: Οι Εβραίοι ως πολίτες της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Τουρκίας

Πρόεδρος: Ρίκα Μπενβενίστε, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος  

09:30-09:50 Susy Gruss, Πανεπιστήμιο Μπαρ Ιλάν       

Μια άγνωστη προσωπικότητα στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη: O Ζουντά Χαϊμ Περαχιά Ακοέν (Θεσσαλονίκη 1886-Ξάνθη 1970).

09:50-10:10 Angel Chorapchiev, Πανεπιστήμιο της Χάιφα/ Γιαντ Βασέμ                 

Τα εβραϊκά κοινοτικά σχολεία της Βουλγαρίας και ο ρόλος τους στη διαμόρφωση της ταυτότητας των Εβραίων της χώρας κατά τον Μεσοπόλεμο.

10:10-10:30 Γιώργος Μαργαρίτης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα του αντισημιτισμού στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου.

10:30-10:50 Berna Pekesen, Πανεπιστήμιο Ντούζμπουργκ-Έσσεν               

Εβραϊκές αντιδράσεις στον τουρκικό εθνικισμό κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου.

10:50-11:20 Συζήτηση

11:20-11:40Διάλειμμα (καφές)  

Τρίτη συνεδρία: Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και το Ολοκαύτωμα

                     Πρόεδρος:Ρένα Μόλχο

11:40-12:00 Valery Kolev, Πανεπιστήμιο Σόφιας «St. Kliment Ohridski»

Η βουλγαρική διοίκηση στη Δυτική Θράκη και το Εβραϊκό Ζήτημα.

12:00-12:20 Βασίλης Ριτζαλέος, Δράμα

Οι διώξεις και η εκτόπιση των Εβραίων της βουλγαροκρατούμενης Αλεξανδρούπολης, 1941-1943.

12:20- 12:40Andrew Apostolou, Ουάσιγκτον           

Από προστατευόμενοι πολίτες σε ρατσιστικούς στόχους: οι Εβραίοι της βορειοανατολικής Ελλάδας 1940-1942.

12:40- 13:00Corry Guttstadt, Αμβούργο                     

Η διαφυγή Εβραίων από την Ελλάδα μέσω του Αιγαίου.

13:00-13:30 Συζήτηση     

13:30-14:10 Διάλειμμα (ελαφρύ γεύμα)

Τέταρτη συνεδρία: Μετά το Ολοκαύτωμα

Πρόεδρος: Γαβριέλλα Ετμεκτσόγλου, Πανεπιστήμιο της Της Υόρκης, Βερολίνο

14:10-14:30 Nadège Ragaru, Σχολή Πολιτικών Επιστημών, Παρίσι                  

Η εκδίκαση των εβραϊκών εκτοπίσεων: Η περίπτωση της δίκης αρ.7 στα Λαϊκά Δικαστήρια στη Βουλγαρία (1944-1945)

14:30-14:50 Rumyana Marinova Χρηστίδη, Πανεπιστήμιο Σόφιας «St.   Kliment Ohridski»  

Οι Εβραίοι στην κομμουνιστική Βουλγαρία.

14:50-15:10 Ρίκα Μπενβενίστε, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος

Πρώτες επιστολές Ελλήνων Εβραίων επιζώντων του Ολοκαυτώματος.

15:10-15:30 Duygu Atlas, Πανεπιστήμιο Τελ Αβίβ                   

Ισορροπώντας μεταξύ διακρίσεων: Τούρκοι Εβραίοι μέσα από τον φακό του Ισραήλ, 1948-1955.

15:30-16:00 Συζήτηση

15:50-16:10 Συμπεράσματα Ρίκα Μπενβενίστε,  Γαβριέλλα Ετμεκτσόγλου,  Βασίλης Ριτζαλέος

Θα υπάρχει ταυτόχρονη διερμηνεία στα αγγλικά και στα ελληνικά.

Είσοδος ελεύθερη

Επιστημονική Επιτροπή

Ρένα Μόλχο, Πρόεδρος

Ρίκα Μπενβενίστε

Κωνσταντίνος Χατζόπουλος

Γαβριέλλα Ετμεκτσόγλου

Rumyana Marinova Χρηστίδη

Βασίλης Ριτζαλέος

Οργάνωση    

Ελληνικό Ινστιτούτο Θρακικών Μελετών

Χρηματοδότηση

Δήμος Αλεξανδρούπολης

Ariela Brownstone – Shani

Δρ. Deborah Brownstone

Rina Brownstone – Solomon

Mike Brownstone